Sáng ngày14/3/2025, đoàn chuyên gia trong lĩnh vực Điện tử Bán dẫn của khoa Kĩ thuật Điện tử 1 – Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông do TS. Lê Minh Tuấn dẫn đầu đã tham dự Diễn đàn Chính sách với chủ đề “Xu hướng và cơ hội cho Việt Nam tham gia chuỗi giá trị ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo” diễn ra tại Trung tâm đổi mới sáng tạo Quốc gia, Khu CNC Hòa Lạc, Hà Nội.

Với sự tham dự của Lãnh đạo Chính phủ, Lãnh đạo các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương cùng với trên 500 đại biểu quốc tế, trong đó có nhiều đại diện lãnh đạo của các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới cùng một số kiến trúc sư trưởng, chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực AI và bán dẫn như Google, NVDIA, AMD, Intel, Meta, IBM, Qualcom, Marvell, MediaTek, Tokyo Electron, NXP Semiconductor…, diễn đàn đã tập trung thảo luận về các xu hướng phát triển toàn cầu trong lĩnh vực bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, đồng thời phân tích những cơ hội và thách thức đối với Việt Nam khi tham gia vào chuỗi giá trị của hai ngành công nghiệp này. Bên cạnh đó, diễn đàn cũng đề cập đến việc hợp tác giữa các doanh nghiệp trong nước và quốc tế, nhằm thúc đẩy chuyển giao công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên thị trường toàn cầu.

 Diễn đàn chính sách này đã đạt được một số kết quả quan trọng, mở ra cơ hội cho Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu của ngành bán dẫn và trí tuệ nhân tạo. Các chuyên gia và nhà hoạch định chính sách đã thảo luận về những định hướng quan trọng để phát triển ngành bán dẫn và trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam, từ đó xác định chiến lược phát triển ngành bán dẫn và AI cho Việt Nam. Các báo cáo trình bày trong diễn đàn nhấn mạnh rằng Việt Nam cần có chính sách hỗ trợ đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D), đào tạo nhân lực chất lượng cao, và xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Bên cạnh đó, thông qua diễn đàn, một số thỏa thuận hợp tác đã được ký kết giữa doanh nghiệp công nghệ Việt Nam với các tập đoàn bán dẫn và AI quốc tế nhằm thúc đẩy chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực và phát triển sản phẩm. Chính phủ Việt Nam cam kết hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp và nghiên cứu trong lĩnh vực này bằng các chính sách ưu đãi, tài trợ nghiên cứu, và phát triển hạ tầng công nghệ. Diễn đàn cũng đã đưa ra được các đề xuất chính sách tập trung vào việc ưu đãi thuế, hỗ trợ tài chính và đầu tư hạ tầng cho ngành bán dẫn. Diễn đàn nhấn mạnh nhu cầu xây dựng các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) cũng như vườn ươm khởi nghiệp để hỗ trợ các doanh nghiệp công nghệ cao. Một trong những kết quả quan trọng của diễn đàn là sự tăng cường hợp tác giữa các trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp. Diễn đàn nhấn mạnh vai trò của các trường đại học và viện nghiên cứu trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành bán dẫn và trí tuệ nhân tạo. Các chương trình hợp tác đào tạo giữa doanh nghiệp và trường đại học đã được đề xuất, nhằm đảm bảo sinh viên được tiếp cận với công nghệ mới nhất và có cơ hội thực tập tại các công ty công nghệ hàng đầu. Diễn đàn cũng đã làm rõ những thách thức mà Việt Nam phải đối mặt khi tham gia vào ngành công nghiệp bán dẫn, bao gồm chi phí đầu tư cao, thiếu hụt nhân lực trình độ cao và sự cạnh tranh từ các quốc gia có nền công nghiệp phát triển hơn. Các giải pháp đề xuất bao gồm: thúc đẩy chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ lõi, xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, và kết nối với các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới.

 Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, giảng viên đóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo nguồn nhân lực và thúc đẩy nghiên cứu khoa học. Do đó các giảng viên khoa Kĩ thuật Điện tử 1, ngoài công tác giảng dạy và nghiên cứu còn thường xuyên tham gia các chương trình đào tạo, các buổi hội thảo và tọa đàm từ khắp nơi trên thế giới để không ngừng cập nhật kiến thức cũng như xu hướng công nghệ, nhu cầu thực tế để hỗ trợ hiệu quả hơn cho sinh viên. Về vấn đề này, TS. Chu Văn Bền cho biết “Giảng viên cần hiểu rõ xu hướng toàn cầu để cập nhật nội dung giảng dạy phù hợp với yêu cầu của ngành. Diễn đàn giúp giảng viên tiếp cận với các chủ đề mới như chiplet, công nghệ EUV, vật liệu bán dẫn thế hệ mới, và sự tích hợp giữa AI và bán dẫn. Thông qua diễn đàn, giảng viên có thể hiểu những thách thức trong sản xuất và thiết kế vi mạch, từ đó hướng sinh viên vào các kỹ năng thực tế mà doanh nghiệp cần”. Bên cạnh đó, việc tham dự diễn đàn cũng giúp giảng viên ngành bán dẫn mở rộng mạng lưới hợp tác, phát triển chương trình đào tạo và kết nối sinh viên với thị trường lao động. Một trong những thách thức lớn của đào tạo bán dẫn là thiếu sự gắn kết giữa lý thuyết và thực tế sản xuất. Diễn đàn có sự tham gia của các doanh nghiệp lớn trong ngành, tạo cơ hội để giảng viên tìm hiểu nhu cầu nhân lực và đề xuất hợp tác đào tạo. Thông qua sự kết nối từ diễn đàn, Giảng viên có thể thiết lập các chương trình thực tập, nghiên cứu chung, hoặc đào tạo theo mô hình university-industry collaboration (hợp tác đại học – doanh nghiệp). Ngoài ra, Việc tham dự diễn đàn giúp giảng viên nhận diện những lỗ hổng trong chương trình đào tạo hiện tại và điều chỉnh nội dung giảng dạy để phù hợp với thực tiễn. Các chuyên gia trong diễn đàn đã chia sẻ về các chương trình đào tạo bán dẫn thành công tại các quốc gia như Mỹ, Hàn Quốc, Đài Loan, giúp giảng viên tham khảo mô hình phù hợp cho Việt Nam đồng thời Giảng viên có thể tham khảo các tài liệu học thuật, giáo trình quốc tế, và phương pháp giảng dạy mới từ các trường đại học tiên tiến.